Mistrzowie Internetu

#SuperKoderzy to grantowy program Fundacji Orange, polegający na prowadzeniu zajęć (dodatkowych lub zwykłych lekcyjnych) z podstaw programowania, według wybranej ścieżki. Kilkanaście ciekawych tematów z idealnie dopasowaną podstawą programową pozwoli na wprowadzenie myślenia komputacyjnego nie tylko na informatyce, ale również na lekcjach języka polskiego, historii czy geografii. Każda ścieżka zaplanowana jest tak, aby poruszane zagadnienia stanowiły zarówno realizację treści obowiązkowych, jak i rozwijały pasje uczniów wykraczające poza standardowy poziom nauczania.

Główny nacisk w tym programie kładziony jest na rozwój kompetencji kluczowych. To, że umiejętności informatyczne są obecnie absolutnym must-have wydaje się oczywiste. Żyjemy w świecie, w którym rewolucje technologiczne zmieniające całe nasze życie, trwają już nie kilkadziesiąt, a zaledwie kilka lat. Konieczna jest umiejętność nadążania za tymi zmianami. I nie chodzi tu o to, żeby posiąść wiedzę absolutną, co wiadomo, że jest z góry skazane na porażkę. Chodzi raczej o to, aby wśród nieustających zmian się nie zagubić. Chodzi o takie kształtowanie przyszłych pokoleń, aby potrafiły w tych zmianach się odnaleźć i aby same świadomie na te zmiany wpływały.

Podczas zajęć w #SuperKoderach kształtujemy więc nie tylko umiejętności informatyczne, ale również społeczne. Praca w grupach, wrażliwość społeczna, dopingowanie się nawzajem, to tylko niektóre z nich.

Zajęcia z #SuperKoderów prowadzę już drugi rok. Najpierw w szkole szpitalnej realizowałam wraz z koleżankami ścieżkę Cyfrowi DJe. Polegała ona na rozwijaniu na muzyce umiejętności programowania w oparciu o kodowanie. Dzięki grantowi mogłyśmy zakupić płytki MakeyMakey oraz robota Lofi. Już od pierwszych zajęć wiedziałyśmy, że nasze spotkania będą hitem! Granie na bananie, żelkach, czy łyżkach za każdym razem przynosiło wiele radości i nieco zaskoczenia. Taki niespodziewany element bardzo pobudzał wyobraźnię uczniów. Dawał początek rozważaniom, na czym jeszcze można grać? Co jeszcze przewodzi impulsy? Z lekcji informatyki łatwo przechodziliśmy do fizyki, aby na końcu dotrzeć do muzyki: gam, nut, tempa, taktów. Dawałyśmy dzieciom przestrzeń do tworzenia własnych utworów i stawania się “owocowymi kompozytorami”. Nauka Scratcha nie była żadnym wyzwaniem, gdy w grę wchodziło stworzenie i zaprogramowanie własnej orkiestry czy zespołu. Czasem tylko nie wystarczało nam… czasu na realizację wszystkich pomysłów!

Szkoła szpitalna rządzi się własnymi prawami. Nie zawsze można spotkać się na zajęciach z grupą dzieci. Ze względu na rotację pacjentów, za każdym razem uczniowie są inni. Czasami ten sam temat trzeba realizować kilka razy. Bywa, że praca przybiera bardziej indywidualny charakter. Dzięki elastyczności programu nie jest to jednak żadnym problemem. Do każdych zajęć przygotowany jest gotowy scenariusz, który można dowolnie modyfikować do wymagań grupy i indywidualnych potrzeb psycho-fizycznych dzieci. Ponadto realizacja programu #SuperKoderzy umożliwiła nam działanie dwutorowe. Z jednej strony wzbogaciła ofertę szkoły o nowoczesne pomoce dydaktyczne i innowacyjne zajęcia edukacyjne. Z drugiej pozwoliła spełniać cele terapeutyczne, takie jak integracja dziecka ze środowiskiem szpitalnym i szkolnym, łagodzenie procesu hospitalizacji, możliwość odnoszenia sukcesów.

W ostatniej edycji #SuperKoderów realizowałam ścieżkę Mistrzowie Internetu w szkole społecznej. Projektowanie stron internetowych w oparciu o język HTML jest doskonałym wstępem do bardziej zaawansowanych języków i skryptów. W tej ścieżce duży nacisk kładzie się na budowanie pozytywnych treści online, rozpoznawanie fake newsów oraz przestrzeganie praw autorskich. Mimo, że przewidziana jest dla klas starszych, realizuję ją w klasach IV. Uczniowie są niesamowicie zaangażowani w tworzenie własnych stron. Na każdych zajęciach, z lekkim niedowierzaniem upewniają się, że ich prace będą opublikowane! Poczucie, że są współtwórcami Internetu bardzo ich nakręca do twórczej i ciężkiej pracy.

Współpraca jest niesamowicie ważnym aspektem #SuperKoderów. Społeczeństwo nie będzie miało pożytku z geniuszy, którzy nie będą umieli dogadać się z innymi ludźmi. Dlatego pracy zespołowej dzieci uczą się na każdych zajęciach: pomagając sobie przy tworzeniu kodów, wspólnie wyszukując informacji, czy razem budując strony.

Oprócz kompetencji cyfrowych i społecznych chciałam również rozwijać inne kluczowe umiejętności przyszłości. Język angielski i informatyka idą ze sobą w parze, dlatego w tym roku do współpracy zaprosiłam koleżankę anglistkę. Razem prowadzimy zajęcia: ja skupiam się na stronie technicznej, ona wprowadza nowe słownictwo. Nie ma lepszego sposobu na naukę niż niejako mimochodem. Tu obie dziedziny przenikają się, stanowiąc dla uczniów logiczną całość.

Nasze spotkania zaczęły się od wspólnego wykonania plakatu. Zapisywaliśmy na nim takie hasła, jak dobra zabawa, kodowanie, współpraca, brak hejtu, stop wirusom – wszystko, co kojarzyło nam się z przyszłymi zajęciami. W ten sposób omówiliśmy regulamin zajęć i ustaliliśmy nasze priorytety. Przy okazji wymyśliliśmy też nazwę naszej grupy: #SuperKoterzy!

Następne zajęcia, dzięki gotowym scenariuszom i wspaniałemu szkoleniu (szkolenia przygotowujące nauczycieli do prowadzenia zajęć odbywają się w sierpniu i wrześniu) było łatwo zaplanować i przeprowadzić: przez zabawę wprowadziłyśmy pojęcie i rolę znaczników. Później dzieci nauczyły się tworzyć szkielet strony, który do tej pory uzupełniają treścią. Część uczniów ma kłopoty ze znalezieniem właściwej tematyki swojej pracy. Często zmieniają zdanie lub nie potrafią wyczuć, które treści nadają się do publikowania. Więc oprócz nauki zagadnień stricte informatycznych, uczymy też ich wytrwałości, pokonywania trudności, szukania inspiracji, krytycznej i konstruktywnej oceny prac swoich i innych.

Szkoła, w której realizuję obecnie #SuperKoderów zapewniła nam dobry sprzęt do prowadzenia zajęć. Grant mogłyśmy więc, za pozwoleniem Fundacji, przeznaczyć również na sprzęt nie związany z tworzeniem stron internetowych. Zakupiłyśmy zestawy Lofi Robots, które w przerwach od kodowania w HTML, uczą nas współpracy (praca w grupach), kodowania w Scratchu oraz kształcą umiejętności konstrukcyjne i dbają o doskonalenie motoryki małej.

Zajęcia w ramach #SuperKoderów odbywają się w okresie wrzesień – kwiecień, ale warsztaty z uczniami będą trwały znacznie dłużej! Nasze spotkania zaplanowane są do końca roku szkolnego: będziemy dalej doskonalić nasze strony, budować Lofi, a w między czasie bawić się hologramowymi kostkami Merge Cubes, które na potrzeby zajęć dokupiła nam szkoła. Z zakupionych sprzętów z powodzeniem mogą w przyszłych latach korzystać inni uczniowie szkoły, jak również zainteresowani nauczyciele. Bo wieść o tym, jak fajnie jest kodować, już rozniosła się po szkole!

***

Notka o autorce: Anna Richards jest nauczycielką w Zespole Placówek Specjalnych w Olsztynie oraz liderką programu #SuperKoderzy w tej szkole.